Over TikTok gesproken

De week van de Mediawijsheid 2023 is alweer achter de rug. Met het thema Like en cancel is vooral aandacht geweest voor het mediagedrag online en het omgaan met haatreacties. Ook tijdens de (online) presentaties die wij vanuit Mediasmarties gaven stond het thema centraal en kwam meerdere keren de vraag ‘wanneer laat je je kind op TikTok?’ voorbij.

Kinderen en mediagebruik

Kinderen groeien tegenwoordig op met dagelijks gebruik van beeldschermen. Dat heeft positieve en negatieve kanten. Wat betekent dit voor kinderen?

Door de huidige technologie is de wereld van nu niet te vergelijken met pakweg 100 jaar geleden. De hoeveelheid informatie en de mogelijkheden om informatie op te zoeken zijn vergeleken met vroeger steeds meer toegenomen. Maar zijn onze hersenen ook voldoende meegegroeid? Net als volwassenen krijgen kinderen nu meer prikkels te verwerken dan ooit. Voor kinderen is het geweldig dat al deze technologische mogelijkheden er zijn, maar ermee om leren gaan is een grote uitdaging. De hersenen van mensen – en zeker die van kinderen in de groei – zijn niet gemaakt om verschillende dingen tegelijk te doen. En een eigen telefoon brengt nou eenmaal – naast positieve punten als: sociale interactie, handige apps en entertainment ook in grote mate afleiding en onrust.

Opvoeden anno nu

Steeds meer kinderen krijgen vanaf een jaar of 10/11 een eigen smartphone. Veel ouders geven hun kind een eigen smartphone in groep 7 of 8 als voorbereiding op de middelbare school. Voor middelbare scholieren is een eigen smartphone, tablet of computer vrijwel onmisbaar om contact met anderen te onderhouden en schoolwerk te maken. Er komt een moment waarop je kind gaat vragen om een mobiel en het mogen gebruiken van social media als TikTok. Welke keuze maak jij daarin?

Zoals met de hele opvoeding is er niet één manier en de keuze is aan jou als ouder / verzorger  zelf. Het opvoeden van je kind( of kinderen) is iets persoonlijks. Jij bepaalt immers welke waarden en normen je meegeeft aan je kind en welke regels gelden. Dat geldt zeker ook voor mediaopvoeding. Hierdoor kan het voorkomen dat je kind al iets mag wat andere kinderen nog niet mogen of dat je kind minder mag dan de rest. Dat is misschien niet leuk voor je kind. Is dat dan een reden om toe te geven? Dat bepaal jij. 

Mediaopvoeding betekent net als opvoeden: keuzes maken in het welzijn van je kind. Daar is een kind op de korte termijn misschien niet gelukkig mee, maar als ouder ben je niet alleen met het geluk van je kind op korte termijn bezig, maar ook op lange termijn.

En dan wil jouw kind op TikTok…

Wil je kind op TikTok (of een andere social media app)? Verdiep je vooral in het medium waar je kind gebruik van wil maken. Hoe wordt data verzameld? Welke data wordt verzameld? Wat wordt daarmee gedaan? Laat je goed informeren. Denk goed na wat jij hiervan vindt en praat erover. Met je (ex)partner én met je kind. Wees vooral geïnteresseerd in de behoefte van je kind. Waar komt het vandaan? Waarom wil je kind op TikTok? Wat wil hij of zij doen? Is je kind bang om iets te missen? Maak op basis van dat gesprek én de informatie die je hebt over TikTok (of een ander medium) een afweging waar jij en je partner achter staan en bespreek dit met je kind. Vertel waarom je die afspraken hebt gemaakt en laat je kind vertellen waarom hij of zij het anders zou willen zien. Kortom, houd samen de afspraken regelmatig tegen het licht. Onderzoek samen wat wél kan.

Lees zeker even het artikel van Bamber Delver, Algemeen Directeur van de Nationale Academie voor Media en Maatschappij. Hij zet in dit artikel voor je op een rij waarom je beter geen gebruik maakt van TikTok. Lees erover en laat het even bezinken.